Καλύβες στην Μπούκα

Ηλίας Μπιτσάνης

8 Ιουνίου 2020

Οι καλύβες στη Μπούκα για τους Νησιώτες είναι στοιχείο συλλογικής μνήμης καθώς αποτέλεσε την αρχέγονη μορφή… ελεύθερου κάμπινγκ στην Παραλία. Και όχι μόνον για τους Νησιώτες βεβαίως αλλά και για τα χωριά της ενδοχώρας που “αποικούσαν” προσωρινά στην κοντινότερη παραλία στο τόξο από τη δυτική Καλαμάτα μέχρι τη Βελίκα.

Η αρχή έγινε στα μέσα του… μεσοπόλεμου και αυτό έχει τη δική του εξήγηση: Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1930-1940 δεν επιτρεπόταν να κάνουν μπάνιο στη θάλασσα άντρες και γυναίκες μαζί. Κάποια στιγμή όμως μπήκε ορμητικά το “μπαιν μιξ” κατά την ορολογία της εποχής που οι κοσμικογράφοι “μαϊμούδιζαν” τα γαλλικά και αποκαλούσαν έτσι τα “κοινά λουτρά”. Οπότε μπορούσε όλη η οικογένεια να εγκατασταθεί δίπλα στις άλλες στην παραλία για τα καλοκαιρινά της μπάνια και να κολυμπάνε… βλέποντας ο ένας την άλλη και… τανάπαλιν.

Το 1936 ο Τίμος Μωραϊτίνης έγραφε σε χρονογράφημα πως “τα μπαιν μιξτ δεν είνε απόλαυσις δροσιάς, καθαριότητος και υγείας. Είνε είδος κοσμικής κινήσεως και ελευθέρας συναντήσεως των δύο φύλων που εξημερώνει τα ήθη”. Ενα χρόνο νωρίτερα έχουμε μια περιγραφή της καλοκαιρινής εξόρμησης των Νησιωτών στη Μπούκα, με τις ιδιόρρυθμες καλύβες και το μπαιν μιξ να φέρνει όλο και περισσότερο κόσμο για μπάνιο.

Με τίτλο “Νησιώτικα σκίτσα” ο Πότης Λουκάκος περιγράφει στη “Σημαία” (1/8/1935) την κίνηση στη Μπούκα: “Η εφετεινή ζέστη κατήντησε ανυπόφορος. Η πόλις μας έχει μεταβληθεί σε αληθινό καμίνι, πράγμα που εξανάγκασε πλείστους συμπολίτας να πάρουν κατά τα κοινώς λεγόμενα τα όρη σκούζοντας.
Αι πλαζ του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Κωνσταντίνου στις δόξες τους. Εξαιρετικώς δε η πλάζ του Αγίου Κωνσταντίνου με τις ιδιόρρυθμες καλύβες μας παρουσιάζει πρωτοφανή κίνησιν με τα μπεν – μιξ εις τα οποία οφείλεται η τόση ζωηρότης.
Την παρελθούσαν Κυριακήν εγένετο διαγωνισμός δια την ανάδειξιν του ωραιοτέρου μαγιώ. Νικητής δε ανεδείχθη όπως ήτο φυσικόν ο νεαρός Ζαν Κεπούρα του οποίου το μαγιώ όπως και ο ίδιος λέγει, έχει αρχαιολογικήν αξίαν. Εθαυμάσθη δε δια το εξαιρετικόν του στυλ και για την ευθυγραμμίαν του”.
“Λαϊκός κοσμικογράφος” κατά μια έννοια ο Λουκάκος, αντιγράφει πρακτικές καλαματιανών δημοσιογράφων που “βαφτίζουν”με παρατσούκλια εύπορους και λαϊκούς, άλλοτε “τύπους” και άλλοτε “ψώνια” εποχής. Εν προκειμένω ο Ζαν Κεπούρα ήταν διάσημος τραγουδιστής με συμμετοχή σε πολλές ταινίες μιούζικαλ, γόης της εποχής πολωνικής καταγωγής με διεθνή καριέρα. Ως εκ τούτου κάποιον Νησιώτη “βάφτισε” με αυτό το όνομα, τον οποίο προφανώς πειράζει για το… αυτοσχέδιο μαγιώ και την εν γένει εμφάνισή του. Συγκοινωνία εκείνη την εποχή δεν υπήρχε, κάρα και άμαξες κυκλοφορούσαν και η πρόσβαση στον Αγιο Κωνσταντίνο ήταν περισσότερο εύκολη καθώς ο αμαξιτός δρόμος εξυπηρετούσε από παλιά το εποχιακό λιμάνι. Ο Αγιος Κωνσταντίνος σε αντίθεση με τον Αγιο Νικόλαο που είχε δενδροφυτευτεί από τις αρχές του 20ου αιώνα, ήταν γυμνός από δέντρα αλλά είχε καλύβες και ως εκ τούτου… μπαιν μιξ. Δεν διευκρινίζει αλλά με τη λέξη καλύβες πιθανολογούμε ότι αυτή χαρακτήριζε και πρόχειρες κατοικίες και τα… μπιτσόμπαρα εποχής.

[Στη φωτογραφία καλύβες μιας άλλης εποχής, δεκαετία 1960-1970]

Προβολή Σχολίων